पानी जम्मा कर्ना तरिका

पहिलेक हमार आजीआजनके समयमे पानी कैसिक जम्मा करिंट टे ? पहिलेक मनैठे अझकलके हस पानी जम्मा कर्ना साधन नैरहिन् । हमार आजीआजनके समयमे कुवाँ ओ भुलके पानीके प्रयोग करिंट । पहिलेक मनै पानीहे कैसिक जम्मा करे सेक्जाइ कना विचारले कुँवा बनाके पानीहे जम्मा करिंट । कुँवा बहुट फित टरे सम गारल रहठ् । वास्तवमे पहिलेक मनैनके सोंच बहुट सहि रहिन । आझके बैज्ञानिक जबानामे टमान यन्त्र ओ खोज अनुसन्धानसे पटा लगाके वास्तवमे जमिनके टरेक कौन भागमे पानी बा । हमार पुर्खा हँुक्रे मुलके पानीफें पिएक् लाग मजा मानिंट् । मुलके पानी अपसे आप अइटि रहठ् । पहिले पानी पिना अझकल हस भाराँ नैरहिन् । पहिलेक मनै माटिक गग्री ओ करुवाके प्रयोग करिंट । गग्री ओ करुवामे पानी ढरलेसे पानी जुर पलि रहठ् । पहिले पानीहे प्राकृतिक तरिकासे घाममे गग्रीके जुर पानी पिना चलन रहे ।

हमार थारु समुदायके मनै कुँवा बनाके पानीके प्रयोग करिंट । कुँवक पानी नैसुखना हुइलेक ओरसे बारोमास पानी पलि रहिन । कुँवा खुल्ला हुइलेक ओरसे कुँवामे ढुर माटी ओ किराकाटी फेन पर जाइन् । कुँवक पानी पिके पहिले टमान मनै बिमार हुइठ् । बिमार हुइलेसे बैडावा हुकनठे जाके जरिबुटिसे उपचार करिंट । पहिले बिमार हुइलेसे ओकर लक्षण हेरके जरिबुटि डिन । मनो अझकल टे मनै बिमार हुइटि किले अस्पताल जिहि टे मसिनसे उ मनैयाँहे का रोग लागल बटिस् कैह्के बटाडेठिन् । समयके संगे टमान चिजमे परिवर्तन होसेकल बा । पानीमे आरसनिकके मात्रा ढेर रहट टे हमन टमान मेरके रोग लागे सेक्ना सम्भावना रहठ् । आधुनिकिकरण आइल ओरसे बम्मा गारके मजासे पानी लेहे सेक्ठी । समयके संगे कैसिक शुद्ध पानी पिइ कना रहिन् । अझकल पानीे शुद्ध ओ सफा पानीके व्यवस्था सरकार सक्कु जनतनके लाग करले बा । पहिले हमार पुर्खा ओइने पानीके सहि सदुपयोग करिंट । नेपाल जलस्रोतके हिसाबसे डुसरा ढनी डेस हो । नेपालमे अट्रा ढेर पानीके मुहान बा । हमार डेसमे पानीके सहि सदुपयोग नैहुइठ् । पहिलेक मनै पानीहे एक ठाउँ जम्मा करके खेट्वामे प्रयोग करिंट । पहिले पानीसे चल्ना पानी घट्ट बनाइल रहे । जौनमे लाहि मनसे टेल पेरके निकारे सेक्जाए । हमार आधुनिक ज्ञाता हुँकरे खोज अनुसन्धान करे लग्नै कैसिक पानीहे जम्मा ओ सहि सदुपयोग करे सेक्जाइ कैह्के । आझके वैज्ञानीक ओ इंनजिनियर हुँकरे लागल बटैं । अझकल हमार बैज्ञानिक हँुक्रे टमान तरिकासे पानीहे जम्मा कर्ना तरिका खोजले बटैं ।

हमार डेसमे पानीके सहि सदुपयोग नैकरके ओस्टे पानी खाली जाइटा । कुछ ठाउँमे पानीके सदुपयोग करले बटैं टे उ ठाउँक् उब्जनी मजा ओ वहाँके मनै स्वरोजगार फेन हुइल बटैं । पानीके सहि सदुपयोगसे कृषि क्षेत्रमेफें भारी योगदान पुगेसेकि । मने मनै एकर सहि तरिकासे सदुपयोग नैकरल हुइँट् । नेपालमे पानीके प्रयोग आढासे ढेर हुइजाइटे पुरा नेपाल रातफें दिन हस हुइजाइ । एकर व्यवस्थापनके लाग नेपल सरकार पहल करे पर्ना जरुरी बा । खेतीबारी लगाइक लाग पानीके काम लागठ्् । पानीके व्यवस्थापन करेपर्ना हमार सक्कु नेपालीनके जिम्मेवारी हो ।
शान्ति चौधरी